Projektowanie i wykonanie instalacji wodnej w domu to jedno z najważniejszych zadań podczas budowy lub remontu. Prawidłowo zaprojektowany i zrealizowany system jest rękojmią komfortu i bezpieczeństwa dla wszystkich mieszkańców. Odpowiednie zaplanowanie zapobiegnie przyszłym problemom, takim jak wycieki czy niskie ciśnienie wody.
Z czego składa się system instalacji wodnej?
System instalacji wodnej w domu dzieli się na dwie główne części: wewnętrzną i zewnętrzną. Fragment zewnętrzny to przyłącze wodociągowe doprowadzające wodę z sieci publicznej lub studni do budynku. Natomiast część wewnętrzna to cały system instalacji wodnej rozprowadzony w środku, który obejmuje orurowanie, zawory oraz urządzenie służące do podgrzewania wody, oraz utrzymywania jej w odpowiedniej temperaturze. Zazwyczaj w skład tej aparatury wchodzą również urządzenia, jak np. hydrofor, filtry wody, a także reduktory ciśnienia, które razem tworzą spójny i wydajny system.
Planowanie i projektowanie instalacji wodnej w domu
Zanim przystąpisz do pracy, konieczne jest dokładne rozplanowanie przebiegu rur. Należy uwzględnić wszystkie punkty poboru wody: krany w kuchni i łazience, toalety, pralkę, zmywarkę oraz przyłącza do ogrodu. Prawidłowy schemat to podstawa. Należy zadbać, aby rury były układane w sposób umożliwiający łatwy dostęp w razie awarii. To pozwoli na szybkie wykonanie napraw bez konieczności kucia ścian na dużej powierzchni.
Wybór materiałów do instalacji wodnej
Współczesne instalacje wodne w budynkach mieszkalnych realizuje się z różnych surowców. Każdy z nich ma swoje zalety i wady. Wśród dostępnych opcji wyróżnia się:
- rury PEX – elastyczne, łatwe w montażu i odporne na korozję. Ich główną zaletą jest możliwość prowadzenia w jednym odcinku, a to redukuje liczbę łączeń;
- rury PP (polipropylen) – sztywne i wytrzymałe. Ich łączenie odbywa się za pomocą zgrzewania, gwarantując szczelność. Są odporne na osadzanie się kamienia;
- rury miedziane – tradycyjny wybór, ceniony za trwałość, odporność na wysokie temperatury i estetykę. Są jednak droższe i wymagają specjalistycznych narzędzi do łączenia (lutowanie);
- rury wielowarstwowe (PEX/Al/PEX) – łączą zalety rur PEX (elastyczność) z rurami metalowymi (sztywność kształtu po wygięciu). Są odporne na dyfuzję tlenu.
Schemat instalacji – rozgałęźny czy kolektorowy?
Wyróżniamy dwa podstawowe typy rozprowadzenia rur w systemie instalacji wodnej:
- System rozgałęźny (układ trójnikowy) – z głównej rury rozprowadzane są odgałęzienia do poszczególnych punktów poboru. Jest to rozwiązanie prostsze, ale może prowadzić do spadków ciśnienia w miejscach, gdzie jednocześnie używane jest kilka punktów poboru. W tym układzie proste odcinki rur łączy się za pomocą odpowiednich kształtek, a rury najczęściej przykrywane są tynkiem.
- System kolektorowy (układ rozdzielaczowy) – z kolektora głównego (rozdzielacza) poprowadzone są osobne rury do każdego z punktów poboru wody. Taki układ zapewnia równe ciśnienie w każdym miejscu, niezależnie od liczby jednocześnie działających kranów. Wymaga on jednak większej liczby rur, co może podnieść koszt oraz skomplikować montaż. W tym systemie wykorzystuje się często gięte rury miedziane lub wyprodukowane z tworzywa sztucznego, a orurowanie zazwyczaj układa się w warstwie wylewki podłogowej.
Wykonanie i montaż systemów instalacji wodnej
Przed przystąpieniem do montażu należy dokładnie wymierzyć i przygotować otwory oraz bruzdy w ścianach. Pamiętaj, aby rury układać z lekkim spadkiem w kierunku zaworów odcinających, co ułatwi opróżnianie instalacji wodnej w przypadku dłuższej nieobecności w domu.
Podstawowe elementy systemu
Każdy system instalacji wodnej składa się z szeregu elementów, które muszą współdziałać, aby zapewnić sprawne działanie. Są to:
- Główny zawór odcinający – zlokalizowany na wejściu wody do budynku. Niezwykle istotny element, który umożliwia szybkie odcięcie dopływu wody w razie awarii.
- Filtr wody – chroni instalacje wodne przed zanieczyszczeniami z sieci, takimi jak piasek czy rdza.
- Zestaw hydroforowy lub hydrofor – niezbędny, gdy czerpiesz wodę ze studni.
- Reduktor ciśnienia – zabezpiecza rury i urządzenia przed zbyt wysokim ciśnieniem.
- Rury i kształtki – różnego rodzaju złączki, trójniki i kolanka, które umożliwiają ułożenie instalacji.
Próba szczelności
Po zakończeniu montażu rur, lecz przed ich zakryciem, konieczne jest przeprowadzenie próby ciśnieniowej. Polega ona na napełnieniu instalacji wodnej wodą i poddaniu jej ciśnieniu wyższemu niż ciśnienie robocze, a następnie obserwacji manometru przez określony czas. Spadek ciśnienia wskazuje na nieszczelność, którą należy natychmiast zlokalizować i naprawić.
Koszt instalacji wodnej w domu
Określenie precyzyjnego kosztu instalacji wodnej w domu jest złożone, ponieważ cena zależy od wielu czynników. Na ostateczną sumę składają się zarówno wydatki na materiały, jak i robociznę. Na 2025 rok można przyjąć następujące orientacyjne ceny za poszczególne etapy prac:
- podłączenie do sieci wodociągowej – 6 200 zł-20 000 zł,
- montaż systemu wodno-kanalizacyjnego – instalacja wodna: 50-150 zł/mb (materiał + robocizna), instalacja kanalizacyjna: 40–120 zł/mb,
- podejście instalacji wodno-kanalizacyjnej – 200-400 zł za sztukę,
- przyłączenie instalacji do punktu poboru wody – robocizna za punkt (bez materiału) wynosi zazwyczaj 150-500 zł, a z materiałem – nawet do 1 000 zł.
Gwarancja trwałej instalacji wodnej. Podsumowanie
Projektowanie i wykonanie instalacji wodnej w domu to zadanie, które wymaga dokładnego planowania, wyboru właściwych materiałów oraz precyzyjnego montażu. Istotne jest zrozumienie, że system to złożony układ, składający się z orurowania, urządzeń grzewczych oraz zaworów, a jego poszczególne części muszą być idealnie dopasowane do siebie. Koszt takiej inwestycji zależy od wielu czynników, a ceny materiałów i robocizny mogą się różnić w zależności od regionu. Pamiętaj, że odpowiednio zrealizowana instalacja wodna to inwestycja w komfort i bezpieczeństwo na lata!
